Praktijkboek Intellectuele Eigendomsrechten in het bouwrecht
Duurzame technologische innovaties en IE-rechten
Begin 2023 is door het Instituut van Bouw Recht (IBR) het praktijkboek “Intellectuele Eigendomsrechten in het bouwrecht” gepresenteerd. Aan dit boek is door onze collega mr. Maarten Eldering als co-auteur meegewerkt. Hij heeft het intermezzo over “Duurzame technologische innovaties en IE-rechten” geschreven.
Maarten Eldering (algemeen directeur) zegt hierover; “Met heel veel plezier heb ik meegeschreven aan dit boek met veel praktische informatie voor vastgoedprofessionals. De praktijkcasus over het bijna energieneutrale Hotel BREEZE project (tegenwoordig Four Elements Hotel Amsterdam) was daarvoor heel actueel en illustratief.”
Het betreft een vooruitstrevend en innovatief duurzaamheidsconcept voor nieuwbouw ontwikkelingen. Door samenwerkingen en kennisdeling tussen experts bij innovaties ontstaat een gezamenlijk werk waarbij voor verschillende partners intellectuele eigendomsrechten in mede-eigendom ontstaan.
“Het verdient aanbeveling bij dergelijke projecten om vooraf goed na te denken en duidelijke afspraken te maken over wat er ten aanzien van IE-rechten dient te worden geregeld.
Bedenk daarbij ook wat er gebeurt als er juist niets wordt geregeld, wie dan een auteursrecht verkrijgt of een octrooirecht kan vestigen.”
Het betreft een zeer actueel onderwerp, met name voor de traditionele bouw en vastgoedwereld, waar als gevolg van de laatste ontwikkelingen steeds meer innovatieve ideeën ontstaan die in gebouwontwerpen worden toegepast. “Het intellectuele eigendomsrecht in de bouw en dan met name het architectenauteursrecht ligt mij na aan het hart. Na mijn afstuderen in het intellectuele eigendomsrecht aan de rechtenfaculteit van de Universiteit van Amsterdam (UVA) met als specialisatie het architectenauteursrecht volg ik dit onderwerp nog altijd met grote interesse.”
In de basis is het van belang dat een creatief en oorspronkelijk werk van makers, waaronder architecten, wordt beschermd. Echter, het zal de aankomende tijd vaker op dit vlak gaan wringen nu steeds meer bestaand en verouderd vastgoed versneld en van rechtswege dient te worden verduurzaamd. Door de gewijzigde technische eisen en noodzakelijke bouwfysische opbouw op grond van wet- en regelgeving veranderen gebouwen en daarmee het uitwendige ontwerp daarvan.
“Gebouwen hebben een faciliterende functie, elke nieuwe generatie en periode heeft door vernieuwende visies en ideeën weer zijn eigen kenmerken en kwaliteiten, dat zorgt voor leefbaarheid. Dit maakt herontwikkelingen van vastgoed bij binnenstedelijke plannen zo interessant.”
De vraag is in dat geval; welk recht prevaleert? Het eigendomsrecht van een gebouweigenaar om het esthetisch ontwerp aan te passen bij verduurzaming van een gebouw of het auteursrecht van de architect met een beroep op aantasting van zijn oorspronkelijk werk?
“Zelf ben ik ervan overtuigd dat gebouwen, behoudens rijksmonumenten met een specifieke historische waarde, een functionele en faciliterende rol hebben en dynamisch met de tijdsgeest dienen mee te evolueren op grond waarvan die redelijkerwijs, zoals in geval van verduurzaming of functiewijziging, moeten kunnen worden aangepast met respect voor het oorspronkelijk ontwerp. We dienen te zorgen voor leefbaarheid in steden voor een gezond woon-werkklimaat. IE-rechten dienen de stedenbouwkundige ontwikkeling van de bebouwde omgeving en duurzame innovaties niet te belemmeren. Gebouwen hebben een faciliterende functie, elke nieuwe generatie en periode heeft door vernieuwende visies en ideeën weer zijn eigen kenmerken en kwaliteiten, dat zorgt voor leefbaarheid. Dit maakt herontwikkelingen van vastgoed bij binnenstedelijke plannen zo interessant.”
Tot slot zegt Maarten; “Graag wil ik Taco Hovius van Stijl Advocaten bedanken voor deze uitnodiging. Het was voor mij een leerzame en leuke samenwerking met het team van IBR.”